ITER – największy reaktor termojądrowy – ruszy później niż planowano
10 stycznia 2023, 05:52Zaledwie kilka tygodni po tym, jak National Ignition Facility doniosło o przełomowym uzyskaniu w reakcji termojądrowej większej ilości energii niż wprowadzono jej do paliwa, największy projekt energii fuzyjnej – ITER – informuje o możliwym wieloletnim opóźnieniu. International Thermonuclear Experimental Reactor (ITER) to międzynarodowy projekt, w ramach którego na południu Francji powstaje największy z dotychczas zbudowanych reaktorów termojądrowych
Potężne jaskinie dla eksperymentu DUNE już gotowe
5 lutego 2024, 08:58Robotnicy zakończyli kopanie wielkich podziemnych jaskiń, w których w przyszłości zostaną zbudowane olbrzymie wykrywacze cząstek Deep Underground Neutrino Experiment (DUNE). To międzynarodowy projekt, w którym udział bierze też Polska. Nasz kraj bierze udział w rozbudowie kompleksu akceleratorowego w Fermilab. PIP-II, urządzenie zdolne do generowania wiązek protonów o mocy przekraczającej 1 megawat, będzie najpotężniejszym na świecie źródłem neutrin. Jego najważniejszym zadaniem będzie dostarczanie neutrin dla Deep Underground Neutrino Experiment.
ChatGPT jak człowiek. Zauważono u niego... dysonans poznawczy
29 maja 2025, 10:30Jedną z najważniejszych cech sztucznej inteligencji i to taką, która ma powodować, że będzie ona dla nas niezwykle użyteczna, jest obietnica podejmowania przez nią racjonalnych decyzji. Opartych na faktach i bezstronnej analizie, a nie na emocjach, przesądach czy fałszywych przesłankach. Pojawia się jednak coraz więcej badań pokazujących, że wielkie modele językowe (LLM) mogą działać nieracjonalnie, podobnie jak ludzie. Naukowcy z Wydziałów Psychologii Uniwersytetu Harvarda i Uniwersytetu Nowej Południowej Walii oraz Wydziału Nauk Komputerowych Boston University i firmy Cangrade zauważyli u ChataGPT-4o istnienie... dysonansu poznawczego.
Bumerang z Podhala może mieć około 40 tysięcy lat
26 czerwca 2025, 08:32Jaskinia w Obłazowej na Podhalu to bardzo ważne stanowisko archeologiczne z paleolitu. Prace archeologiczne prowadzone tam są od 1985 roku, a w ich trakcie dokonano odkryć, które całkowicie zmieniły poglądy na prehistorię polskiej części Karpat Zachodnich. Dzięki nim wiemy, że jaskinia była wielokrotnie zamieszkiwana przez neandertalczyków od około 100 do 40 tysięcy lat p.n.e., a przez kolejne tysiąclecia korzystał z niej H. sapiens.
Dźwiękowa komunikacja między roślinami a zwierzętami
17 lipca 2025, 08:05Ćmy decydują o tym, gdzie złożyć jaja na podstawie... dźwięków wydawanych przez rośliny – donoszą naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie. Okazuje się zatem, że nie tylko rośliny modyfikują swoje zachowanie, odbierając dźwięki wydawane przez owady – o czym pisaliśmy niedawno – ale również zwierzęta reagują na dźwięki wydawane przez rośliny. I podejmują na tej podstawie jedne z najważniejszych decyzji w ich życiu.
Jogurty pitne wypierają piwo i colę
6 kwietnia 2007, 10:16Wydaje się, że jogurty pitne powoli wypierają z rynku piwo i coca-colę. Zgodnie z wynikami badań firmy AC Nielsen, w okresie od połowy 2005 do połowy 2006 roku tego typu jogurty były najszybciej zdobywającym popularność napojem świata.
Ładowanie przez pocieranie
14 lutego 2008, 17:40Naukowcy z Georgia Institute of Technology stworzyli miniaturowe generatory, które tworzą energię elektryczną wykorzystując ruch. Generatory można będzie wszyć w ubranie, dzięki czemu na spacerze skorzystamy z przenośnych urządzeń dla których sami wyprodukujemy energię.
Gejzery na Encladusie
28 listopada 2008, 11:40Naukowcy uważają, że źródłem pary wodnej i lodu jest sam księżyc. Pod jego powierzchnią najprawdopodobniej znajduje się zbiornik wody, z którego podgrzany płyn jest wyrzucany z ponaddźwiękową prędkością.
Sen eliminuje błędy pamięciowe
11 września 2009, 16:07Sen pozwala wyeliminować błędy pamięciowe i fałszywe wspomnienia. Doniesienia te zainteresują na pewno nie tylko studentów, których czeka test wielokrotnego wyboru, ale i starszych ludzi, mających problemy z mylącymi się im lekami (Learning & Memory).
Poznamy życie z okresu kredy?
8 kwietnia 2010, 05:41Bursztyn jest wyjątkowo cennym surowcem. Dla naukowców może być wręcz bezcenny, kiedy kryje w swoim wnętrzu niespotykane dotąd i niezbadane formy życia z odległej przeszłości naszej planety. Olbrzymie pokłady tego skarbu odkryto właśnie w Etiopii.
